Baza znanja >> Službena mišljenja >> Porez na dohodak građana >> Utvrđivanje godišnjeg poreza na dohodak građana za 2006. godinu
Utvrđivanje godišnjeg poreza na dohodak građana za 2006. godinu
1. Neoporezivi iznosi i lični odbici
U skladu sa odredbama člana 87. st. 1. i 2. Zakona o porezu na dohodak građana, godišnji porez na dohodak građana plaćaju fizička lica, i to:
- rezidenti koji su u kalendarskoj godini ostvarili dohodak veći od trostrukog iznosa prosečne godišnje zarade po zaposlenom isplaćene u Republici u godini za koju se utvrđuje porez, prema podacima republičkog organa nadležnog za poslove statistike (dalje: prosečna godišnja zarada);
- stranci rezidenti i rezidenti upućeni na rad u inostranstvo, koji su u kalendarskoj godini ostvarili dohodak veći od petostrukog iznosa prosečne godišnje zarade.
Izuzetno, ako obveznik - rezident upućen u inostranstvo radi obavljanja poslova za rezidentno pravno lice iz člana 17. Zakona, ostvari zaradu u inostranstvu u visini manjoj od 60% od ukupno ostvarenog dohotka (koji je predmet oporezivanja godišnjim porezom) u kalendarskoj godini u kojoj se utvrđuje godišnji porez, primenjuje se neoporezivi iznos u visini trostruke prosečne godišnje zarade, u skladu sa članom 87. stav 3. Zakona.
Saglasno članu 88. Zakona obveznik godišnjeg poreza na dohodak građana ima pravo na lične odbitke koji iznose:
- za poreskog obveznika - 40% od prosečne godišnje zarade;
- za izdržavanog člana porodice - 15% od prosečne godišnje zarade, po članu.
Ukupan iznos ličnih odbitaka ne može biti veći od 50% dohotka za oporezivanje.
Ako su dva ili više članova porodice obveznici godišnjeg poreza na dohodak građana, odbitak za izdržavane članove porodice može ostvariti samo jedan obveznik.
Saglasno tome, s obzirom da prema podatku Republičkog zavoda za statistiku, objavljenom u "Službenom glasniku RS" br. 9/2007, prosečna godišnja zarada po zaposlenom isplaćena u 2006. godini iznosi 380.940 dinara, neoporezivi iznos dohotka, lični odbici i iznos obračunske veličine za utvrđivanje poreske stope su sledeći:
1.1. Neoporezivi iznos dohotka:
- za fizičko lice rezidenta - 1.142.820 dinara;
- za stranca rezidenta i za rezidenta upućenog u inostranstvo radi obavljanja poslova za rezidentno pravno lice iz člana 17. Zakona - 1.904.700 dinara.
1.2. Lični odbici:
- za poreskog obveznika - 152.376 dinara;
- za izdržavanog člana porodice, po članu - 57.141 dinara.
1.3. Iznos obračunske veličine za utvrđivanje odgovarajuće poreske stope, i to:
- po stopi od 10% za
- iznos do šestostruke prosečne godišnje zarade - 2.285.640 dinara (za obveznika iz člana 87. stav 1.);
- iznos do osmostruke prosečne godišnje zarade - 3.047.520 dinara (za obveznika iz člana 87. stav 2.);
- po stopi od 15% za
- iznos preko šestostruke prosečne godišnje zarade - iznos preko 2.285.640 dinara (za obveznika iz člana 87. stav 1.);
- iznos preko osmostruke prosečne godišnje zarade - iznos preko 3.047.520 dinara (za obveznika iz člana 87. stav 2.).
2. Prihodi koji se oporezuju
Prema odredbi člana 87. stav 4. Zakona, predmet oporezivanja godišnjim porezom na dohodak građana su prihodi koji su isplaćeni, odnosno ostvareni u periodu od 1.1. do 31.12.2006. godine, nezavisno na koji se period isplate odnose, po sledećim osnovima:
1) zarada - čl. 13. do 14b Zakona;
2) oporezivi prihodi od samostalne delatnosti - čl. 33. i 40. Zakona;
3) oporezivi prihodi od autorskih i srodnih prava i prava industrijske svojine - čl. 55. i 60. Zakona;
4) oporezivi prihodi od nepokretnosti - čl. 68. i 70. Zakona;
5) oporezivi prihodi od davanja u zakup pokretnih stvari - član 82. st. 3. do 5. Zakona;
6) oporezivi prihodi od osiguranja lica - član 84. stav 2. Zakona;
7) oporezivi prihodi sportista i sportskih stručnjaka iz člana 84a Zakona;
8) oporezivi drugi prihodi - član 85. Zakona;
9) prihodi po osnovima iz tač. 1) do 8) ovog stava, ostvareni i oporezovani u drugoj državi.
3. Umanjenje za plaćeni porez i doprinose za obavezno socijalno osiguranje
Prema odredbi člana 87. stav 5. Zakona, zarada, oporezivi prihodi od autorskih i srodnih prava i prava industrijske svojine, oporezivi prihod sportista i sportskih stručnjaka i oporezivi drugi prihodi iz člana 85. Zakona umanjuju se za porez i doprinose za obavezno socijalno osiguranje plaćene u Republici na teret lica koje je ostvarilo zaradu, odnosno oporezive prihode, a svi ostali oporezivi prihodi koji su predmet oporezivanja godišnjim porezom umanjuju se za porez plaćen na te prihode u Republici.
Prihodi ostvareni i oporezovani u drugoj državi umanjuju se za porez plaćen u toj drugoj državi (član 87. stav 6. Zakona).
4. Dohodak za oporezivanje
Saglasno odredbi člana 87. stav 8. Zakona dohodak za oporezivanje čini razlika između dohotka utvrđenog u skladu sa st. 4. do 7. tog člana i neoporezivog iznosa iz stava 1, odnosno stava 2. tog člana.
To znači da se dohodak za oporezivanje obračunava (utvrđuje) na taj način što se godišnji zbir prihoda po osnovu zarade i oporezivih prihoda iz stava 4. člana 87. Zakona, koji su predmet oporezivanja godišnjim porezom, umanji za porez i doprinose za obavezno socijalno osiguranje (st. 5. i 6. tog člana), pa od tako dobijenog iznosa odbije neoporezivi iznos iz stava 1, odnosno stava 2. člana 87. Zakona.
Dohodak za oporezivanje predstavlja obračunsku veličinu na osnovu koje se utvrđuje koja stopa progresivnog oporezivanja godišnjim porezom na dohodak građana će se primeniti.
5. Poreska stopa i osnovica
Prema odredbi člana 89. Zakona, godišnji porez na dohodak građana plaća se po stopi od 10%, odnosno 15%.
Naime, za fizičko lice rezidenta iz člana 87. stav 1. Zakona, koji je u kalendarskoj godini ostvario dohodak za oporezivanje do šestostruke prosečne godišnje zarade, kao i za fizičko lice iz člana 87. stava 2. Zakona - stranca rezidenta i rezidenta koji je upućen na rad u inostranstvo, a koji je u kalendarskoj godini ostvario dohodak za oporezivanje do osmostrukog iznosa prosečne godišnje zarade - stopa godišnjeg poreza je 10%.
Ukoliko je obveznik - rezident iz člana 87. stav 1. Zakona ostvario dohodak za oporezivanje koji je veći od šestostruke prosečne godišnje zarade, a obveznik iz stava 2. tog člana - stranac rezident i rezident koji je upućen na rad u inostranstvo ostvario dohodak za oporezivanje veći od osmostrukog iznosa prosečne godišnje zarade, na iznos koji je veći od šestostruke, odnosno osmostruke prosečne godišnje zarade, primenjuje se stopa godišnjeg poreza u visini od 15%.
Saglasno tome, poreska stopa od 10% ili 15%, koja je u svakom konkretnom slučaju oporezivanja godišnjim porezom utvrđena u zavisnosti od visine dohotka za oporezivanje, primenjuje se na oporezivi dohodak kao poresku osnovicu, a koji predstavlja razliku između dohotka za oporezivanje i ličnih odbitaka, saglasno članu 88. Zakona.
To znači da se godišnji porez na dohodak građana plaća na oporezivi dohodak po stopi, i to:
- 10% - za fizičko lice - rezidenta koji je ostvario dohodak za oporezivanje u iznosu do šestostruke prosečne godišnje zarade - iznos do 2.285.640 dinara;
- za stranca rezidenta i za rezidenta upućenog na rad u inostranstvo - koji je ostvario dohodak za oporezivanje u iznosu do osmostruke prosečne godišnje zarade - iznos do 3.047.520 dinara;
- 15% - za fizičko lice - rezidenta koji je ostvario dohodak za oporezivanje u iznosu koji je veći od 2.285.640 dinara, na iznos preko 2.285.640 dinara;
- za stranca rezidenta i za rezidenta upućenog na rad u inostranstvo - koji je ostvario dohodak za oporezivanje u iznosu koji je veći od 3.047.520 dinara, na iznos preko 3.047.520 dinara.
Shodno tome, obveznik kome razlika između godišnjeg zbira prihoda (iz člana 87. stav 4. Zakona) za 2006. godinu i plaćenog poreza i doprinosa (član 87. st. 5. i 6. Zakona), umanjena za neoporezivi iznos od 1.142.820 dinara (član 87. stav 1. Zakona), odnosno 1.904.700 dinara (član 87. stav 2. Zakona) čini dohodak za oporezivanje, u slučaju da je taj iznos manji od 2.285.640 dinara, odnosno 3.047.520 dinara primenjuje se stopa od 10%. Ukoliko obveznik ostvari dohodak za oporezivanje veći od 2.285.640 dinara, odnosno 3.047.520 dinara primenjuje se stopa od 15% i to na iznos preko 2.285.640 dinara, odnosno 3.047.520 dinara.
Dohodak za oporezivanje, utvrđen saglasno članu 87. stav 8. Zakona, na osnovu koga je opredeljena poreska stopa po članu 89. Zakona, umanjuje se za iznos pripadajućih ličnih odbitaka iz člana 88. Zakona, čime se dobija poreska osnovica, odnosno oporezivi dohodak, na koji se primenjuje utvrđena poreska stopa, od 10%, odnosno 15%.
Ukoliko je obveznik - rezident ostvario ukupne prihode - zaradu (koja u sebi ne sadrži porez i doprinose na teret zaposlenog) u 2006. godini u iznosu od 4.000.000 dinara, pri čemu je dohodak za oporezivanje 2.857.180 dinara (ostvareni prihod - neoporezivi iznos: 4.000.000 - 1.142.820 = 2.857.180), na iznos do 2.285.640 dinara se primenjuje stopa od 10%, a na iznos preko 2.285.640 dinara, odnosno na iznos od 571.540 dinara se primenjuje stopa od 15%.
|
- Ukupni ostvareni prihodi:
|
4.000.000
|
|
- Dohodak za oporezivanje :
|
2.857.180
|
|
(ostv. prihodi - neoporezivi iznos)
|
|
|
- Stopa 10%
|
2.285.640
|
|
- Stopa 15%
|
571.540
|
|
- Lični odbici (za obveznika i za jedno izdržavano lice)
|
209.517
|
|
- Osnovica za oporezivanje (oporezivi dohodak):
|
|
|
2.285.640 - 209.517 = 2.076.123
|
2.076.123 x 10%
|
|
|
571.540 x 15%
|
|
- Godišnji porez
|
293.343 dinara
|
6. Podnošenje poreske prijave
Poreska prijava za utvrđivanje godišnjeg poreza na dohodak građana podnosi se na Obrascu PPDG - 5 koji je propisan članom 6. Pravilnika o obrascima poreskih prijava za utvrđivanje poreza na prihode građana.
Poreska prijava na Obrascu PPDG - 5 podnosi se najkasnije do 15. marta 2007. godine.
Ovim objašnjenjem stavlja se van snage objašnjenje broj 414-00-0011/2006-04 od 26. januara 2007. godine.
(Mišljenje Ministarstva finansija, br. 414-00-0027/2006-04 od 1.2.2007. godine)